बराहक्षेत्र । सुनसरीको बराहक्षेत्र नगरपालिका वडा नं. ९ हिडलुवाका ऋषि प्याकुरेलले नगरपालिकाले नगरवासिहरुलाई दुहुना गाई बितरण गर्दैछ भन्ने थाहा पाएपछि केहि दिन अघि वडा कार्यलयमा थप जानकारी लिन पुगे । तर वडाध्यक्षले बिदेशबाट रोजगारीमा समस्या भएर फर्केका, ५ कठ्ठा भन्दा थौरै जमिन भएका, एकल महिला तथा दलित समुदायलाई प्रथामिकता दिने मापदण्ड रहेको बताएपछि उनी फर्किए ।
वडा नं ९ कै मानबहादुर कार्की र कुमार नेपाल पनि वडाध्यक्षले भनेको मापदण्डमा नपरेपछि फारम नभरी फर्किए । लक्षित वर्ग र निश्चित परिवारका लागि भनेर तोकेरै नगरपालिकाले नै पठाएपछि उनीहरुले गाई पाउने सम्भावना नै थिएन । त्यसैले फारम नभरी फर्किए ।
तर उनीहरुले पछि नगरपालिकाले गाई दिँदा उनीहरु भन्दा आर्थिक अवस्था सम्पन्न भएका र मापदण्ड भन्दा विपरितका किसानलाई वितरण गरेको थाहा पाए । आर्थिक अवस्था सम्पन्न भएकाहरुले र मापदण्डमा नपरेकाहरुले गाई पाएपछि उनीहरु आक्रोशित बने । बराहक्षेत्र नगरपालिकाले कृषकहरुलाई ५० प्रतिशत अनुदानमा गरेको दुहुना गाई वितरणमा मनमरी गरेको गुनासो गरेका छन् ।
गाई वितरण गर्दा राजनैतिक पूर्वाग्रह राखेर, वडाध्यक्ष तथा सदस्यहरुहरुले आफ्ना निकट व्यक्तिहरुको नाम सिफारिस गरेको आरोप उनीहरुले लगाएका छन् । प्याकुरेलका अनुसार वडाध्यक्ष तथा सदस्यहरुले तत्कालिन नेकपा वडा अध्यक्षसहित गाउँका सम्पन्न एमालेका कार्यक्रताहरुको मात्र नाम सिफारिस गरीएको आरोप लगाए । ‘वडा नं ९ को हिडलुवा टोलमा गाई पाउने परिवारको जग्गा २र३ बिगहा छ । उनीहरुको परिवारका सदस्य सरकारी जागिरमा उपल्लो तहमा जागिरे पनि छन् ।’ उनले भने, ‘तर पनि सोहि परिवारले गाई पाएको छ । गरिब तथा असाहयले पाएको छैन ।’ गाई वितरण गर्दा वडाध्यक्षले आफूखुसी नाम सिफारिस गरेको र किसानले पनि अनुदानको रकम लिएर घरकै गाई देखाएको उनको आरोप छ ।
बराहक्षेत्र नगरपालिकाले २ सय २८ वटा गाई वितरणको लक्ष्य लिएकोमा नगरको बिहीबारसम्मको तथ्यांक अनुसार १ सय ५५ वटा मात्र गाई वितरण गरेको छ । कम्तिमा ८ लिटर दूध दिने जर्सी वा होलस्टोन गाई कृषकले खरिद गर्नुपर्ने नगरपालिकाको निर्देशिका भए पनि कतिपय अनुदान पाउने कृषकले घरकै गाई देखाएको वडा नं ९ का अन्य स्थानीय किसानहरुले आरोप लगाएका छन् । वडा नं ९ मा २५ परिवारलाई गाई वितरण गर्ने योजना अनुसार केही बाहेक सबैले गाई खरिदको प्रकृया पूरा गरेका छन् । केहिको सम्झौता हुन बाँकी छ ।
कुनै विभेद गरेको छैन : वडाध्यक्ष लिम्बु
नगरपालिकाको योजनामा वितरण गरिएको गाईमा आफुले कुनै राजनीतिकरण, जातीय विवेध नगरेको वडा नं ९ का अध्यक्ष दिपक लिम्बुले दाबी गरेका छन् । गाई खरिद गर्दा ३५ हजार रुपैयाँसम्म कृषकले र ३५ हजार रुपैयाँ नगरपालिकाले उपलब्ध गराउने भएकाले बिपन्न परिवारलाई ३५ हजार जोह गर्न समस्या परेको तर मापदण्ड बाहिर गरेर गाई वितरण नगरेको वडाध्यक्ष लिम्बुको भनाई छ । तर मेयरबाट नै वडामा गाई वितरणमा अनयमिता भएको भन्दा अच्चम लागेको र आफूले त्यस्तो कुनै पक्षपात नगरेको उनले दाबी गरे । ‘घरको गाई देखाएर अनुदान लिएको भए पशु शाखालाई अनुगमन गरेर सत्य कुरा बाहिर ल्याउन आग्रह गर्छु ।’ उनले भने ।
वडाको सिफारिसको आधारमा वितरण : पशु स्वास्थ्य अधिकृत
आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ को बराहक्षेत्र नगरपालिकाको निशर्त अनुदानअन्तर्गत विनियोजित १ करोड ६० लाख रुपैयाँबाट कृषकलाई दुहुना गाई वितरण गर्दा वडा कार्यालयले तोकेर कृषक छनोट गररे पठाएको आधारमा गाई दिने सम्झौता गरेको पशु स्वास्थ्य अधिकृत विमल अधिकारीले बताए । ‘वडा कार्यलयमा फारम भरेर नै छोनोट भएका आधारमा गाई दिने सम्झौता गरेका हौं’ अधिकारीले भने, ‘पशु शाखाले छनोट गरेर गाई वितरण गरको छैन । घरको गाई देखाएर अनुदान लिएको भए हामी छानबिन र अनुगमन गर्नेछौ ।’ त्यस्तो भएको खण्डमा कृषकलाई कारबाही गर्ने पशु शाखाका प्रमुख अधिकारीले बताए ।
[…] कृषकहरुलाई ५० प्रतिशत अनुदानमा दुहुना गाई वितरणमा लापरबाही भएको समाचार सार्वजनिक भएपछि […]