सुरेन्द्र मेहता (इनरुवा) । सप्तकोशी नदीले बराहक्षेत्र नगरपालिका–६ ठाकुरबारीस्थित १० नम्बर नोज स्पोर (बाँध) कटान मर्मत समभार कार्य तीब्र रूपमा भइरहेको छ ।
यसै हप्तामा लगातार भइरहेको बर्षाको कारण नदीमा बढेको पानीको बहावले नोज स्पोर करिव ३० मिटर कटान गरेको थियो । सो क्षेत्रमा कोशीले कटान गर्न थालेपछि त्यहाँका स्थानीयमा डर, त्रास उत्पन्न भएको थियो ।
कोशीको पानीको सतह दुई दिनदेखि यता घट्दै जाँदा पनि थप कटान नरोकिएपछि भारतको विहारबाट आएका जलसंशाधनका अधिकारी तथा ठेक्कादार कटान रोक्ने प्रयास कार्य तीब्र गतिमा भइरहेको र दैनिकी २५०/३०० जना कामदारहरु काम गरिरहेको स्थानीय ठेक्कादार देवनारायण मेहताले बताएका छन् ।
कटान गरेको क्षेत्रमा नेपाल प्रहरी, नेपाली सेना, शसस्त्र प्रहरी र स्थानीय सरोकारवालाजरुको कटान रोक्न पूरा निगरानीको प्रयास गरेको बराहक्षेत्र नगरपालिकाका मेयर निलम खनालले बताए । उनले भने, ‘कोशीको पूर्वी किनारमा रहेको १० नम्बर नोज स्पोरले बराहक्षेत्रको ठाकुरबारी बस्तीलाई जोगाएको छ,’ उनले भने, ‘उक्त बाँध फुटेमा चक्रघट्टी बजार लगायतका क्षेत्र पनि लैजान सक्ने भएकाले तत्काल कटान रोक्ने कार्य अहिले उच्च गतिमा हाम्रो निगरानीमा भइरहेको छ ।’
उनले कोशीले पछिल्लो केही वर्ष यता आफ्नो धार परिवर्तन गर्दै पूर्वी किनार कटान गर्न थालेको बताए । १० वर्ष अघि १० नम्बर नोज स्परबाट कोशी करिव ५ /६ सय मिटर पश्चिम भएर बग्ने गरेको थियो । तर यो वर्ष तिव्र पानीको वेगका साथ पानीको वहाव पूर्वी किनारामा ठोकिएको हुँदा कटान थालेको थियो ।
बराहक्षेत्र नगरपालिकाको ११ वटा वडा मध्ये वडा नं. ३, ४ र ५ बाहेक सबै वडा सप्तकोशी नदीको उच्च जोखिममा परेको मेयर खनालले बताए ।
सुनसरीको भिमनगरस्थित कोशी व्यारेजदेखि उत्तर बराहक्षेत्र सम्मका बांध मर्मत सम्भार गर्ने र कटान नियन्त्रण गर्ने मुख्य दायित्व भने भारत सरकारको रहेको छ ।
कोशी व्यारेज निर्माण गरेको बेला देखिको उक्त सम्झौता अनुसार सम्झौता अनुसार भारत सरकारले वर्षेनी कटान रोक्ने प्रयास गरेपनि पुर्णरुपमा सफल हुन नसक्दा नेपाली भूभाग वर्षेनी कटान र डुवानमा पर्दै आएको मेयर खनालले बताएका छन् ।